Waarde vrienden
Van Ohrid in Macedonië reden we naar Durrës aan de Albanese kust in. En dat had eigenlijk een bijzondere reden voor ons. We waren namelijk in 1994 de eerste Nederlanders die er met een privévliegtuig landden, en dat was bij nader inzien toch een groter “avontuur” dan we verwacht hadden
ALBANIË
COMMUNISTISCHE DICTATUUR VAN
1945 t/m 1992
Albanië werd van 1945 t/m 1992 geregeerd door de communistische dictator Enver Hoxha. De dictator zelf overleed in 1985, maar het duurde daarna nog tot 1992 voordat er een democratische regering kwam. Albanië was in die bijna 50 jaar een afgesloten vesting en bijna ontoegankelijk voor toeristen van buiten, vergelijkbaar met het Noord Korea van nu. Met onvoorstelbare gevolgen…
WAAROM WIJ NAAR ALBANIË WILDEN
Wij vlogen in de zomer van 1991 met de PH-BZN en 2 van onze kids – Vincent en Kees naar Marokko -, en hadden toen te maken met restricties op de terugvlucht, nabij Albanië, waar met een grote boog omheen moest worden gevlogen..Er kon op je geschoten worden als je de lijntjes op de navigatiekaarten overschreed stond in allerlei officiële publicaties … tja dat is wel interessant natuurlijk
Deze beperkingen triggerden ons nog steeds toen we in 1994 met onze eigen kist naar Griekenland vlogen, waarbij alleen nog onze jongste zoon Kees mee vloog, de andere 2 boys gingen uiteraard met hun verkering op stap. We wisten dat Albanië nog maar net open was, en dat we er langs zouden vliegen. Albanië open, en dat na 50 jaar, dat moeten we zien , dachten we allebei…
Albanië was dus bevrijd, en via een bevriende verkeersleider op Schiphol kon ik de permits regelen voor een tussenstop en een 3-daags verblijf in Tirana (Albanië) tijdens de terugvlucht op het traject vanuit Corfu naar Italië.
AVONTUUR BOVEN DE ALBANESE BERGEN
Eerst vroegen de Griekse verkeersleiders op de verkeerstoren van Corfu – waar ik het vliegplan voor de Albanië vlucht indiende – mij, al wat we in Godsnaam in Albanië zochten, “daar is helemaal NIETS te beleven”, waarschuwden zo ons. Ik had een vlieghoogte van 12.000 ft – 4km – ingevuld voor een IFR vlucht ( navigatie op instrumenten) , waarop de verkeersleider aangaf dat dit minimaal 20.000 ft moest zijn. Waarom zei hij niet maar daar kwamen we snel achter…Omdat we geen additionele zuurstof aan boord hadden, meldde ik hem dat dit dus fysiek voor ons onmogelijk was. Oke zei hij, en dat hebben we dus geweten…
RADIOCONTACT MET VERKEERSLEIDERS KWIJT
We waren nog maar net opgestegen vanuit Corfu toen de Griekse verkeersleiders aangaven dat we moesten switchen naar de Albanese verkeersleiding in Tirana, maar die gaf geen gehoor, dus weer terug naar de Grieken, die ons na een tijdje weer terugstuurden naar de Albanezen. Zo ging dat een tijdje heen en weer, totdat we ook de Grieken kwijt raakten. Uiteindelijk vlogen we na een tijdje op een hoogte van 12.000 ft rakelings over het Albanese hooggebergte tijdens een instrumentvlucht, zonder contact met enige verkeersleiding . Hoe kan dit? We zaten – zoals dat heet – “onder de radiohorizon” en dat kwam…. door de te lage vlieghoogte……..
Ondertussen zagen we vanuit de lucht al honderdduizenden betonnen geschutskoepeltjes die werkelijk overal in het landschap stonden opgesteld. Meer dan een miljoen had de dictator er laten neerzetten met de geschutsopening naar het westen ( de vijand ) gericht.
Na verloop van tijd zagen we in de verte in een grote vallei het veld van Tirana liggen, de enige airport van Albanië voor militair en commercieel verkeer. Wat moet je doen ?? Met de vliegervaring van nu had ik dit waarschijnlijk anders opgelost, maar het was gelukkig niet druk, we zagen geen vliegtuigen op het veld en om ons heen en besloten om er te gaan landen. Toen we op finals zaten ,net voor de landing, kwam de verkeersleider hakkelend in actie en vroeg half verstaanbaar waarom we ons niet gemeld hadden; hij had kennelijk liggen slapen want ik had al vanaf een half uur voor de landing, continue opgeroepen zonder antwoord te krijgen
VERKEERSTOREN TIRANA AIRPORT 1994
Beelden die ik heb gefotografeerd vanaf m’n TV scherm thuis, van het super 8 filmpje dat ik in die verkeerstoren gemaakt heb… nee het is geen kippenhok, maar een luchtverkeersleidingscentrum !!
Drie dagen na de landing, vóór we vertrokken naar Brindisi (Italië) werd ik uitgenodigd om in de verkeerstoren het vliegplan voor de vertrekvlucht met de verkeersleider te overleggen. ( Toen maakte ik deze beelden) Wat een chaos, het leek wel een kippenhok, met wat zendapparatuur die zelfs voor beginnende huidige zendamateurs niet acceptabel meer zouden zijn. Er waren geen gepubliceerde vertrek en aankomstprocedures of routes, de “verkeersleider’ tekende wat lijntjes op een kaart !! De achterstand van 50 jaar werd zichtbaar..
** PAMEBA HOTEL IN DURRËS**
Het enige hotel voor buitenlanders in ALBANIE
We werden na de landing op de landingsbaan al achtervolgd door militaire voertuigen, en na de full – stop kwamen er vele officials en andere vliegveld beambten naar ons toe. Heel vriendelijk overigens. Ons werd meegedeeld dat we het beste naar het Pameba hotel in Durres a/d kust zo’n 40 km vanaf Tirana konden overnachten. Met een taxi werden we er heengebracht en tijdens de rit naar het hotel raakten we verbijsterd over de staat waar het land zich in bevond…
Deze beelden maakte ik van ons 3 daags verblijf in het Pameba hotel in Durrës (Albanie ) op 14 aug 1994 nu dus 27 jaar geleden, onze jongste zoon Kees was 15 jr Mary was 43 jr en ik 45 jr oud
In het toen nog vrijwel nieuwe hotel zaten uitsluitend buitenlandse gasten, het was kennelijk het enige representatieve Albanese hotel op dat moment. Met zakenlui, van de Engelse spoorwegen, Russische hotelconcerns en allerlei buitenlandse investeringsmaatschappijen als gasten, en wij…
We herinneren ons nog goed de Albanese hitte net als nu, en het gemis van de airco in de slaapkamer, met daarbij het onophoudelijke geblaf van de vele zwerfhonden ’s nachts, waardoor we bijna niet sliepen…
COMMUNISTISCHE BETONCULTUUR VERROT
Maar het ergst was de erbarmelijke staat waarin alle betonnen gebouwen verkeerden, de gammele huizen, en de spaarzame op instorten staande kleine winkeltjes. Er was geen personen auto autoverkeer, net als in Noord Korea, we zagen 2-de hands stokoude bussen uit o.a ons land rijden met nog steeds “Haarlem” op het routeschild. En overal liep je tussen die waanzinnige betonnen geschutskoepeltjes door, met de opening gericht op ons, de vijand. We geloofden onze ogen bijna niet. Nu snappen we natuurlijk dat de dictator met behulp van angstzaaierij over het vreselijke Vrije Westen – de grote vijand – het volk in een angstgreep had, en daarmee de vreselijke leegomstandigheden kon legitimeren waardoor hij aan de macht kon blijven. Net als nu gebeurt in Noord Korea waar het volk wordt wijsgemaakt dat het land in oorlog is met de USA.
De enige hoop op verandering werd gestalte gegeven door een nieuw ijs salonnetje dat ergens door Albanese Italianen gebouwd werd, het begin van een nieuw Albanie, maar er was nog een lange weg te gaan…
Grappig was dat we tijdens ons 3 daags verblijf een paar keer langs het vliegveld reden met onze taxi, en konden zien dat er wel 6 met machinegeweren bewapende militairen naast ons vliegtuig op wacht stonden…
Toen we voor vertrek van het vliegveld uit Albanie vertrokken en op het vliegveld de landing moesten betalen 600 USD (in 1994) snapten we dat we die rakkers met die machinegeweren ook betaald hadden. Ik zei als laatste nog tegen de dame die ons het bedrag van 600 USD meedeelde dat dit dus het duurste vliegveld ter wereld was, waarop ze lachend antwoordde dat alle bezoekende piloten dit zeiden……
FOTO’S DIE WE ER NU MAAKTEN…
Het Pameba hotel in Durres, waarin wij in 1994 overnachtten was onlangs gesloopt en op dezelfde plek was dit nieuwe moderne hotel gebouwd. Als het niet vol was geweest hadden wij er ook in overnacht, we zijn er wel naar binnen gegaan maar de dame achter de receptie vertelde ons dat ze in 1994 nog niet geboren was, en dat dit nieuwe hotel vorige jaar pas geopend is.
DRUMCOMPUTER
Wij zaten in een ander hotel niet ver hiervandaan, maar de schrik sloeg ons om het hart toen we daar arriveerden na een dag rijden en het zwembad opzochten, waar we geconfronteerd werden met het monotone geluid van een loeiharde drumcomputer, die continue tomeloos irritante basedrum sounds met 120 bpm produceerde, met daarbij nog elektronische jungle geluiden, we wisten niet hoe snel we weer in onze kamer terug konden komen, vreselijk zeg…
Deze foto maakte ik nu van het strand in Durres van de plek bij het vroegere Pameba hotel waar toen in 1994 nog geen enkel hotel stond, en dat bezaaid was met de betonnen geschutskoepeltjes. Dat is wel even different cooke nu dus
We liepen een heel eind langs het strand en zagen op een verlaten stukje toch nog 2 van de betonnen geschutkoepeltjes staan, waarvan de dictator er een miljoen stuks in het land had neergezet
In 1994 -dus 27 jaar geleden – stond het strand vol met deze onooglijke betonnen bouwsels, waar dan vóór 1992 ook nog een soldaat met een machine geweer in had gezeten…hoe is het mogelijk dat het hele volk deze waanzin geaccepteerd heeft…
ALBANIE; LAND IN OPBOUW
Albanie is duidelijk een land dat bezig is de vernietigende sporen van het communistische verleden weg te werken , overal zie je bouwputten, en slooppanden die worden afgebroken, wegen die aangelegd worden al is het mondjesmaat. Er ligt veel vuil op straat en langs de stranden, en de verkeersregels die er ongetwijfeld zijn worden door niemand nageleefd. Het is een grote chaos met veel kamikazepiloten…
Deze foto die ik ik een dezer dagen in Durres maakte kan werkelijk overal gemaakt worden, een veelvoorkomend beeld in Albanie…
TIRANA; DE HOOFDSTAD
We staan hier op het bekende Skanderbegplein, in het midden van Tirana, dit is nu autovrij, en onder het in een punt omhooglopende plein ligt een grote parkeergarage – deze foto maakte in het midden van het plein op het hoogste punt, zeg maar de top van de pyramide, wij waren hier in 1994 ook, alleen het standbeeld van Skanderbeg staat er nog, en de fonteinen die in 1994 in grote vierkante betonnen bakken geplaatst waren,voor de rest is het onherkenbaar voor ons.
Het schitterende gebouw van de Opera op het Skanderbeg plein. Hier zaten we heerlijk op het terras aan een ijsje !
HET HUIS VAN DICTATOR HOXHA IN TIRANA
Niet ver van het Skanderbeg plein staat het Hoxha House, waar de dictator woonde vanaf 1945 tot 1985 toen hij stierf. Wij werden hier in 1994 – net na de revolutie -, door onze taxichauffeur ook naar toe gebracht; met trots liet hij zien wat het volk op de macht veroverd had; er is aan dit huis in al die jaren niet veel veranderd…
Het Hoxha House, waaraan in al die jaren sinds wij er waren niet veel veranderd is
Van Albanie naar Montenegro
Van Durres in Albanie reden we naar Montenegro. Langs de Albanese wegen vind je om de 500 mtr een tankstation !! We schoten maar langzaam op in Albanie, waar geen verkeersregels worden gerespecteerd en de wegen over t algemeen heel slecht zijn. We reden naar het prachtige historische stadje Kotor
De baai van Kotor, een foto die ik maakte op de route vanuit Kotor naar Lovcen in de bergen, rechts naast het meer op de foto de Old Town Kotor
Vanuit Kotor reden we naar Perast, vlgs sommigen nog mooier dan Kotor zelf .
In Perast maakten we een kleine wandeling, door dit prachtig historische stadje en stond uiteraard een boottochtje naar een paar eilandjes in de baai op het programma
Een van de eilandjes in de baai van Kotor. Dit eiland is niet toegankelijk voor toeristen, het is een prive eiland.
Vanuit Montenegro reden we naar de Bosnische grens , een paar km vóór die grens kwam dit ludieke kerkje op een heuvel voorbij, daar moest ik toch even een plaatje van maken. Nog geen 3 minuten later gingen we een bocht om en stonden 450 mtr voor de Bosnische grens in een file. Deze file – waarbij van elke auto verzekeringspapieren en andere documenten en uiteraard de paspoorten moesten worden getoond -, duurde 2 uur…